Khu phi thuế quan là gì? Cách thức hoạt động của khu phi thuế quan ra sao? Những đối tượng nào được phép hoạt động tại khu phi thuế quan theo quy định của nhà nước? Hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây để có được câu trả lời ngay nhé!
Khu phi thuế quan là gì?
Khu phi thuế quan (free trade zone) là một khu vực địa lý trong đó hàng hóa có thể được nhập khẩu, lưu trữ, chế biến, và tái xuất mà không phải chịu thuế quan hoặc các khoản phí liên quan. Mục đích chính của khu phi thuế quan là:
- Khuyến khích đầu tư: Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất và xuất khẩu.
- Đẩy mạnh thương mại: Tăng cường hoạt động thương mại giữa các nước bằng cách giảm bớt chi phí.
- Tạo việc làm: Thúc đẩy sự phát triển kinh tế và tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người dân.
Khu phi thuế quan thường được thiết lập gần cảng biển, sân bay hoặc các tuyến giao thông chính để thuận tiện cho việc vận chuyển hàng hóa.
Phân loại khu phi thuế quan
Theo quy định, khu phi thuế quan tại Việt Nam được chia thành hai nhóm chính:
Khu phi thuế quan thông thường
Khu phi thuế quan thông thường bao gồm:
- Khu chế xuất
- Doanh nghiệp chế xuất
- Kho bảo thuế
- Khu bảo thuế
- Khu kinh tế thương mại đặc biệt
- Khu thương mại – công nghiệp.
Khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế và khu kinh tế cửa khẩu
Khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế và khu kinh tế cửa khẩu bao gồm:
- Khu bảo thuế
- Khu kinh tế thương mại đặc biệt
- Khu thương mại công nghiệp
- Khu thương mại tự do
- Và các khu có tên gọi khác được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Các khu này chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa và được hưởng các ưu đãi về thuế nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, thu hút đầu tư và tăng cường hoạt động thương mại quốc tế.
Danh sách các khu phi thuế quan tại Việt Nam
Dưới đây là danh sách các khu phi thuế quan tại Việt Nam, được phân loại theo từng tỉnh và khu kinh tế, dựa trên các văn bản pháp lý như Quyết định 100/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Văn bản hợp nhất số 16/VBHN-BTC:
- Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái – Quảng Ninh
- Khu kinh tế Vân Đồn – Quảng Ninh
- Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
- Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Cao Bằng
- Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai
- Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy – Hà Giang
- Khu kinh tế Nghi Sơn – Thanh Hóa
- Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An
- Khu kinh tế Vũng Áng – Hà Tĩnh
- Khu kinh tế Hòn La – Quảng Bình
- Khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô – Thừa Thiên Huế
- Khu kinh tế thương mại Chu Lai – Quảng Nam
- Khu kinh tế cửa khẩu Nam Giang – Quảng Nam
- Khu kinh tế Dung Quất – Quảng Ngãi
- Khu kinh tế Nhơn Hội – Bình Định
- Khu kinh tế Vân Phong – Khánh Hòa
- Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài – Tây Ninh
- Khu phi thuế quan Phú Quốc – Kiên Giang
- Khu kinh tế cửa khẩu Hà Tiên – Kiên Giang
- Khu kinh tế Nam Phú Yên
- Khu kinh tế Năm Căn – Cà Mau
Lưu ý: Một số khu kinh tế như Nghi Sơn (Thanh Hóa), Phú Quốc (Kiên Giang) có cả khu phi thuế quan và khu thuế quan, với các khu chức năng riêng biệt như khu chế xuất, kho bảo thuế, khu thương mại tự do.
Tại khu phi thuế quan có những hoạt động nào?
Tại khu phi thuế quan (Free Trade Zone – FTZ) ở Việt Nam, có một loạt các hoạt động kinh tế đặc thù được phép diễn ra, nhằm thúc đẩy xuất khẩu, thu hút đầu tư và phát triển thương mại quốc tế. Dưới đây là các nhóm hoạt động phổ biến:
Hoạt động thương mại
- Xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa: Hàng hóa được miễn thuế xuất nhập khẩu khi đưa vào hoặc ra khỏi khu phi thuế quan.
- Mua bán, trao đổi hàng hóa với doanh nghiệp trong và ngoài nước: Nhưng nếu đưa vào nội địa Việt Nam thì phải tuân thủ quy định về thuế như nhập khẩu thông thường.
- Bán hàng miễn thuế: Các cửa hàng trong khu phi thuế quan có thể bán hàng miễn thuế cho khách du lịch, người xuất nhập cảnh, hoặc các doanh nghiệp trong khu.
Sản xuất, gia công, chế biến
- Sản xuất hàng xuất khẩu: Đây là hoạt động chính. Doanh nghiệp chế xuất thường hoạt động trong các khu này.
- Gia công hàng hóa cho thương nhân nước ngoài: Miễn thuế nguyên liệu nhập khẩu phục vụ gia công.
- Chế biến nông, lâm, thủy sản: Để xuất khẩu hoặc cung cấp cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Dịch vụ logistics – kho bãi
- Kho ngoại quan, kho bảo thuế: Lưu trữ hàng hóa xuất khẩu hoặc nhập khẩu trong thời gian dài mà không phải nộp thuế.
- Dịch vụ logistics, vận tải quốc tế: Bao gồm trung chuyển, gom hàng, chia tách lô hàng,…
- Dịch vụ khác: Đóng gói, dán nhãn, kiểm tra chất lượng trước khi xuất khẩu.
Dịch vụ phi sản xuất
- Ngân hàng, bảo hiểm, tài chính quốc tế: Phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu và đầu tư trong khu.
- Nhà hàng, khách sạn, dịch vụ ăn uống: Phục vụ cho người lao động và khách nước ngoài đến làm việc.
- Các dịch vụ khác: Dịch vụ văn phòng, IT, tư vấn pháp lý, kế toán,…
Lưu ý:
- Khu phi thuế quan là khu vực cách biệt với thị trường nội địa bằng hàng rào cứng, kiểm soát hải quan.
- Hàng hóa và dịch vụ di chuyển từ khu phi thuế quan vào nội địa bị xem là nhập khẩu và chịu thuế.
- Doanh nghiệp chế xuất hoạt động trong khu này có quy chế đặc biệt về thuế và hải quan.
Những đối tượng nào được phép hoạt động trong khu vực phi thuế quan?
Trong khu vực phi thuế quan tại Việt Nam, chỉ những đối tượng được cấp phép hoặc đủ điều kiện theo quy định pháp luật mới được phép hoạt động. Dưới đây là các nhóm đối tượng chính được phép hoạt động trong các khu vực này:
Doanh nghiệp chế xuất
- Là doanh nghiệp chuyên sản xuất hàng hóa để xuất khẩu và hoạt động cách biệt với thị trường nội địa.
- Được hưởng các ưu đãi đặc biệt về thuế nhập khẩu, thuế GTGT (VAT), thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), hải quan,…
- Phải có khu vực làm việc tách biệt (thường có hàng rào, cổng ra vào riêng, kiểm soát của hải quan).
Doanh nghiệp có kho ngoại quan, kho bảo thuế
- Được phép lưu trữ hàng hóa có thuế chưa nộp trong một thời gian nhất định trước khi làm thủ tục nhập khẩu chính thức.
- Thường là công ty logistics hoặc xuất nhập khẩu.
Doanh nghiệp dịch vụ trong khu phi thuế quan
Gồm các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hỗ trợ sản xuất – thương mại quốc tế, ví dụ:
- Dịch vụ logistics, vận tải
- Kiểm định chất lượng, đóng gói, dán nhãn
- Dịch vụ tài chính, ngân hàng, bảo hiểm
- Công ty tư vấn đầu tư, kế toán, pháp lý, công nghệ thông tin
Cá nhân, tổ chức nước ngoài (trong giới hạn pháp luật)
- Nhà đầu tư nước ngoài: Có thể đăng ký đầu tư và thành lập doanh nghiệp trong khu phi thuế quan.
- Chuyên gia, người lao động nước ngoài: Được làm việc trong các doanh nghiệp tại khu phi thuế quan, nếu có giấy phép lao động và tuân thủ quy định.
Những đối tượng nào bị hạn chế hoặc không được phép động trong khu vực phi thuế quan?
Dưới đây là những đối tượng bị hạn chế hoặc không được phép động trong khu vực phi thuế quan:
- Cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ lẻ không được phép tự ý hoạt động trong khu phi thuế quan.
- Doanh nghiệp nội địa chỉ được giao dịch với doanh nghiệp trong khu phi thuế quan thông qua thủ tục xuất nhập khẩu (chịu thuế và kiểm tra hải quan).
- Hàng hóa và dịch vụ không rõ nguồn gốc, không hợp pháp tuyệt đối bị cấm.
Điều kiện để được phép hoạt động trong khu vực phi thuế quan là gì?
Dưới đây là những điều kiện mà các doanh nghiệp bắt buộc phải có để được phép hoạt động trong khu vực phi thuế quan:
- Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư tại khu phi thuế quan.
- Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp phù hợp mục tiêu hoạt động.
- Hợp đồng thuê đất/kho/xưởng hợp lệ trong khu vực phi thuế quan.
- Tuân thủ quy định về hải quan, thuế, lao động, bảo vệ môi trường.
Kết luận
Trên đây là toàn bộ những chia sẻ của EziTrans cho câu hỏi khu phi thuế quan là gì và những kiến thức liên quan đến khu phi thuế quan. Hy vọng thông qua bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ được cách thức hoạt động cũng như những lợi ích thiết thực mà khu phi thuế quan mang lại góp phần vào sự phát triển kinh tế quốc gia.
